سیستم بانکداری متمرکز (Core Banking) به مجموعه ای از خدمات بانکی اطلاق می شود که در یک بسته نرم افزاری پیاده سازی شده و اطلاعات آن عمدتاً در یک پایگاه داده متمرکز ادغام شده و امکان ارائه خدمات به کلیه شعب و سایر زیر مجموعه های بانک را از محل قرار می دهد. این پایگاه داده متمرکز در هر زمان در دسترس است.
صنعت بانکداری با شعار ارائه خدمات با کیفیت عالی، سرعت در ارائه خدمات، هزینه عملیاتی پایین و رضایت مشتریان به سرعت در حال پیشرفت و توسعه است. عرصه رقابت در این حوزه روز به روز فشرده‌تر می‌شود و به جرأت میتوان ادعا کرد که امروزه رقابت در حوزه بانکی نه تنها بر مبنای ارائه نرخ‌های سود جذاب و جذاب است، بلکه مهمترین عوامل مؤثر در دستیابی به آن است. پیروزی و موفقیت کیفیت خدمات بانکی، «سهولت تعامل مشتری با بانک» و در نهایت «رضایت مشتری».
در عرصه بین المللی، چند سالی است که بانک ها پدیده ای به نام بانکداری نوین را تجربه می کنند. موضوعی که تجربه آن با استفاده از فناوری های پیشرفته از جمله فناوری اطلاعات، برای انجام کارهای گوناگون بانکی امکان پذیر شده است. هنگامی که از پیوند فناوری اطلاعات و ارتباطات با امور مختلف صحبت می‌شود، پیوند میان این فناوری و بانکداری یکی از ملموس‌ترین و بد‌یهی‌ترین نکاتی است که به ذهن متبادر می‌شود. بدون شک استفاده از دست‌آوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت بانکداری راه‌حل‌های بی‌همتایی را برای پیش برد فرآیندهای مالی و تجاری در جهان امروز که سرعت و رقابت فزاینده در آن حرف اول را می‌زند، در اختیار ما می‌گذارد.
از جمله این راه حل ها می توان به سیستمهای بانکداری متمرکز (Core Banking) اشاره نمود که در سالهای اخیر گسترش فراوانی یافته و به عنوان بستر و زیرساخت ارائه سایر خدمات نوین مطرح گردیده است.
در نرم افزارهای بانکی متمرکز با توجه به دسترسی هر شعبه به کلیه اطلاعات بانک که به صورت متمرکز نگهداری می شود و در هر لحظه قابل دسترسی است، نه تنها در هر شعبه می توان به مشتریان سایر شعب بانک نیز خدمات درخواستی را ارائه کرد، بلکه کانالهای دسترسی جدیدی مانند: کارت،اینترنت، تلفنبانک، پیامک، موبایل، و بانکداری باز (Open API) نیز سرویسهای مورد نظر مشتریان را ارائه خواهند نمود.
اجزای مختلف یک سامانه بانکداری متمرکز
تا کنون هیچ قالب و استاندارد خاصی در زمینه اجزای یک سامانه جامع بانکداری متمرکز ارائه نشده است، و هر یک از تولید کنندگان این محصولات بر اساس ایده ها و تجربیات و جمع بندی درخواستهای مشتریان خود و با اتکا به دانش فناوری اطلاعات کارکنان بخش آی تی اقدام به ارائه محصولات متنوع بانکی نموده اند. همچنین دسته بندی محصولات (سرویسهای) مختلف بانکی و چیدمان آنها در کنار هم بر اساس شباهت موضوعی و عملکردی، با مد نظر قراردادن ملاحظات بومی، فرهنگی و کاربردی و مقداری هم بصورت سلیقه ای انجام شده است.
در حال حاضر بانک های ایرانی در مقیاس های بزرگ و کوچک و از بانک های دولتی گرفته تا بانک های خصوصی، تجربه های متعدد و متفاوتی را در زمینه خرید/توسعه واستقرار سامانه های کربانکینگ داشته اند. با این مقدمه و بر اساس بررسی و مطالعه نمونه های موجود نرم افزارهای خارجی و داخلی، و با امعان نظر به روالهای گردش کار بومی (بانکهای ایرانی) میتوان اجزا و ویژگیهای زیر را به عنوان نمونه مناسب برای یک سامانه جامع بانکداری متمرکز مطرح نمود.
سامانه های تخصصی (خارج از سامانه متمرکز)
اینگونه از سامانه های کاربردی و تخصصی بایستی با سامانه متمرکز بانکداری با روشی استاندارد و مناسب به منظور تعاملات و نیز ارائه سرویسهای مورد نیاز ارتباط برقرار نمایند.
• سامانه مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)، باشگاه مشتریان، قرعه کشی و …
• مراجع بیرونی و نظارتی ) بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و …)
• سامانه های گروه های مشتریان در بانکداری جامع
• سامانه های مدیریت و تعریف محصولات بانکی
• سامانه مدیریت سرمایه انسانی
• سامانه های آماری/ تحلیلی، MIS، انبار داده، Big data ، هوش کسب و کار و …
• سامانه ضد پولشویی
• سامانه کشف تقلب
• سامانه های مدیریت مالی و دفاتر کل بانک (GL)
• سامانه مدیریت دارایی و بدهی
• سامانه خزانه داری و مدیریت نقدینگی
• سامانه ارزیابی عملکرد
• سامانه های اعتبار سنجی
• سامانه های ریسک (عملیاتی، تطبیق، نقدی، اعتباری، و …)
برنامه های اجرایی بانکها برای دستیابی به سامانه متمرکز بانکی
درون سازمانی
• بررسی و انتخاب نرم افزار جامع بانکی متمرکز
• تدوین نظام جامع آموزشی پرسنل سیستم بانکی
• تدوین پروژه فرهنگ سازی بانکداری متمرکز
• مطالعه و تدوین پروژه اصلاحات سازمانی متناسب با بانکداری الکترونیک
برون سازمانی
• بررسی، شناخت و ارائه پیشنهاد در خصوص رفع محدودیت های معاملات بانکی
• بررسی و شناخت قوانین مرتبط با بانکداری متمرکز در کشورهای پیشرفته
• ارائه پیشنهاد اجرایی اصلاح قوانین مرتبط با اسناد و مدارک الکترونیکی
• تدوین پروژه بکارگیری نیروی انسانی متخصص و تربیت نیروهای متخصص داخلی
نیازها و انتظارات
کمک در اصلاح آیین نامه معاملات بانکی در رابطه با بانکداری الکترونیک
توجیه دستگاه های نظارتی در خصوص ابعاد و اهمیت موضوع
جلب همکاری دانشگاه ها در تربیت نیروی متخصص مربوطه
همچنین بخوانید : ۱۰ ابزار رایگان تحلیلی و نظارتی بر شبکه‌های کامپیوتری.
سامانه های بانکداری متمرکز در بانکهای ایران
بر اساس بررسی های صورت گرفته می توان گفت که در حال حاضر تمامی بانک های ایران از سامانه متمرکزبانکی استفاده می کنند. برخی از این سامانه ها، تولید و توسعه یافته داخلی و برخی دیگر محصولات خارجی بومی سازی شده توسط شرکت های نرم افزاری می باشند. اما اینکه این سامانه ها تا چه حد نیاز بانک ها را برآورده ساخته است بصورت دقیق قابل اندازه گیری نیست. ولیکن میزان پوشش اجزا و ویژگی های بیان شده در بالا، و سطح بلوغ شرکت های داخلی در زمینه تولید ماژول های بانکی، می تواند در مقایسه نسبی محصولات موجود مورد استفاده واقع شود.
شرکت های ارائه دهنده نرم افزارهای بانکی، و بانک های تحت پوشش این شرکت ها
شرکت خدمات انفورماتیک:
شرکت خدمات انفورماتیک در سال ۱۳۷۲ بعنوان بازوی اجرائی بانک مرکزی به منظور ایجاد و راه اندازی سیستم جامع اتوماسیون بانکی کشور تاسیس گردید. زیرساخت های موجود شرکت در طی دو دهه گذشته در زمینه های بانکداری الکترونیک، فناوری اطلاعات و ارتباطات، مراکز کامپیوترهای بزرگ (MainFrame)، شبکه مخابراتی اختصاصی VSAT، راهبری سیستمهای بزرگ و چند سکوئی با قابلیت Online/ Realtime تشکیل و توسعه یافته است. این شرکت یکی از شرکت های پرنفوذ و دست راست بانک مرکزی در ارائه راه حل های بانکی میباشد. در حال حاضر بیش از ۱۲۰۰ نفر نیروی متخصص در این شرکت مشغول به کار می باشند.
تقریبا تمام بانکها از خدمات این شرکت بهره می برند اما در حوزه بانکداری متمرکز بانک های ملی، صادرات، سپه، توسعه صادرات، آینده، موسسه اعتباری نور، کارآفرین و بانک مرکزی ج.ا.ا با این شرکت قرارداد دارند. در حال حاضر این شرکت با خریداری ABIS و تولید ایران بانک قصد ارائه سامانه صد درصد ایرانی را دارد.
محصولات کلیدی این شرکت سامانه های زیر ساختی حاکمیتی (نظیر شتاب، شاپرک، سپام، آریا، چکاوک، پیوند، شهاب، نهاب) و سامانه یکپارچه بانکی میباشد.
شرکت خدمات انفورماتیک به همراه شرکتهای خدمات انفورماتیک کیش، داده ورزی فرادیس البرز، فرادیس گستر کیش، خدمات انفورماتیک نوین کیش و شرکت همراه آیسان زیر نظر هلدینگ شرکت ملی انفورماتیک میباشند.
شرکت توسن:
شرکت توسن در سال ۱۳۷۸ با هدف ایجاد بستری مستقل و بومی جهت طراحی و تولید محصولات و راهکارهای نوین در عرصه‌های مختلف فناوری اطلاعات کشور مانند بانکداری و دولت الکترونیک، تاسیس و تا سال ۱۳۸۷ تحت عنوان کیش وِیر و پس از آن با نام توسن به ارائه خدمات متنوع فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری کشور و ارگان‌های دولتی پرداخته است.
این شرکت با دو محصول اصلی بنکو و فرانگین هم اکنون تعدادی نسبتا زیادی از بانک های کشور را به عنوان مشتری خود معرفی نموده است. محصولات دیگری نیز توسط این شرکت پیاده سازی شده است. برخی ویژگی های سامانه فرانگین در سایت های مختلف اصلی و وبلاگ کارکنان توسن آمده است. البته این ویژگی ها در سطح معرفی محصول عنوان شده و برای اثبات آنها نیاز به بررسی دقیق محصول میباشد. شرکت فوق در حال طراحی سامانه های بزرگ مقیاس برای ورود به بانک های بزرگ و همچنین توسعه بانکداری باز موسوم به یاقوت می باشد که برای استفاده شرکت های نوآور و فینتک مناسب است. اخیرا این شرکت جهت همکاری در ایجاد مدل بانکداری ایرانی در حال رایزنی با شرکت های معتبر دی لویت و تمنوس می باشند. تعداد نیروی انسانی این شرکت حدود ۷۰۰ نفر اعلام شده است. هم اکنون شرکت توسن تحت هلدینگ تک وست قرار دارد که این هلدینگ مشتمل بر ده شرکت بوده و دارای نیروی انسانی بالغ بر ۱۷۰۰ نفر می باشد.
مشتریان شرکت توسن: بانک انصار، بانک سامان، بانک اقتصاد نوین، بانک سرمایه، بانک سینا، بانک پارسیان، موسسه مالی اعتباری مهر، موسسه اعتباری توسعه، بانک حکمت ایرانیان، بانک قرض الحسنه، صندوق مهر رضا.
شرکت بهسازان ملت:
این شرکت در سال ۱۳۷۳ به نام شرکت بهسازان ملت با هدف توسعه کاربرد فناوری اطلاعات در بانک ملت، و تولید و عرضه محصولات مناسب بانکی توسط بانک ملت تاسیس و کار خود را آغاز نمود. این شرکت از بدو تاسیس با تجهیز منابع و بکارگیری متخصصان مجرب در حوزه های فناوری اطلاعات و ارتباطات و خدمات بانکی تلاش گسترده ای را در جهت طراحی و تولید انواع راه حل ها و محصولات بانکی به عمل آورد و در سال ۱۳۷۷ ماموریت تولید سامانه نرم افزاری جامع و پکپارچه بانکی از طرف بانک ملت به این شرکت داده شد، که حاصل آن سامانه نرم افزاری جامع شعب (س.ن.ج.ش) گردید. پس از موفقیت در پروژه مذکور و فراهم شدن زیرساخت ها و امکانات مخابراتی مناسب و با تکیه بر دانش و تجربه سامانه (س.ن.ج.ش) از سال ۱۳۸۲ اقدام به تولید و توسعه سامانه متمرکز بانکی (کربانکینگ) نمود، که اولین سامانه بانکداری متمرکز الکترونیکی در محیط ساختارهای پردازشی و بر روی کامپیوترهای بزرگ در داخل کشور و از افتخارات این شرکت محسوب می گردد. شرکت بهسازان ملت در حال حاضر علاوه بر نقش محوری در توسعه بانکداری الکترونیکی در بانک ملت دارای جایگاه ویژه ای در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور بوده و جزو شرکت های برتر در این حوزه می باشد. در حال حاضر نیروی انسانی بالغ بر ۷۰۰ نفر در این شرکت مشغول به کار می باشند.
همچنین شرکت به پرداخت ملت که بزرگترین شرکت حوزه خدمات کارت و PSP حال حاضر در ایران می باشد توسط شرکت بهسازان ملت تاسیس و به ارائه خدمات تخصصی در این زمینه مشغول گردید.
هم اکنون شرکت بهسازان ملت به همراه شرکت های به پرداخت ملت، مهندسی صنایع یاس ارغوانی، مهندسی نرم افزاری شقایق، مهندسی سیستم یاس ارغوانی، و شرکت زیرساخت امن خدمات تراکنشی، تحت هلدینگ گروه فن آوران هوشمند بهسازان فردا قرار دارند.
مهم ترین حوزه های فعالیت شرکت بهسازان ملت:
- طراحی و تولید، آموزش و پشتیبانی نرم‌افزارهای سفارش مشتری
- راهبری و نگهداری رایانه‌های Main Frame
- ارائه و پشتیبانی نرم‌افزارهای جانبی سیستم و ابزارها
- رائه طرح‌های مربوط به استفاده از ابزار و تجهیزات جدید در حوزه فناوری اطلاعات و استفاده بهینه از تجهیزات و امکانات موجود
مشتریان عمده شرکت بهسازان ملت:
بانک ملت، سازمان حج و زیارت، وزارت بازرگانی، شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده های نفتی ایران، دانشگاه تهران، بیمه ایران، شرکت مخابرات ایران و دانشگاه آزاد اسلامی
شرکت فناپ:
شرکت فناپ اگر چه خود زیر مجموعه گروه شرکت های پاسارگاد میباشد اما خود هلدینگ مجموعه ای بیست شرکتی می باشد. هر یک از شرکت ها در حوزه خاص مشغول می باشند.
o راه حل های مالی(شرکت داتین (حوزه راه حل های بانکی– سامانه های بانکی پاسارگاد و برخی بانک های کوچک نظیر گردشگری و ایران زمین و …)/ شرکت داتکس (بورس))
o پرداخت و تجارت الکترونیکی(شرکت اتیک (راه حل های تکنولوژیک پرداخت مانند NFC)/ فرتاک/ نوتاک/ ارتباطات و خدمات ارزش افزوده/ آرناتک/ باران تلکام/ فناپ تلکام)
o زیرساخت (فرپام/ کاران/ به پویش)
o سایر شرکت ها (فرنام/ آرنا/ شناسا/ پژواک/ آرونتک/ آپسان/ فرافن/ آدونیس)
شرکت داتین مهمترین شرکت این مجموعه و رقیب در صنعت بانکداری متمرکز با بیش از ۲۰۰ نفر نیروی متخصص راه حل بانکداری متمرکز برای بانک های کوچک و متوسط ارائه داده است. بانک پاسارگاد، بانک توسعه تعاون، بانک گردشگری، بانک قرض‌الحسنه رسالت از جمله مشتریان این شرکت می باشند.
ویژگی های سامانه بانکداری متمرکز این شرکت: (مدیریت ستادی و پیکربندی/ مشتریان/ حسابداری/ سپرده‌ها و اوراق بهادار/ تسهیلات و ضمانتنامه/ اعتبارات اسنادی و مبادلات ارزی/ سیستمهای جانبی مانند صندوق امانات، ساتنا، پایا،ACH و . گزارش ساز/ مدارک و مستندات)
سامانه‌های بانکداری مدرن داتین شامل (اینترنت بانک/ تلفن بانک/ موبایل بانک)
این سامانه‌ها خدمات متنوع زیر را در حوزه محصولات زیر به مشتریان بانکها یا موسسات مالی و اعتباری می‌دهد (خدمات کارت نقدی/ خدمات کارت اعتباری/ خدمات سپرده‌ها/ خدمات تسهیلات)
علاوه بر موارد فوق سامانه های زیر نیز توسط این شرکت تولید و عملیاتی شده است (سوئیچ پرداخت/ سامانه پرداخت اینترنتی/ سامانه پرداخت همراه/ هوشمندی کسب و کار/ اعتبارسنجی مشتریان/ باشگاه مشتریان/ سامانه مبارزه با پولشویی) این شرکت هم اکنون در حال بررسی اتصال به سرویس دهندگان کارتهای بین المللی می باشد.
شرکت پدیسار انفورماتیک:
این شرکت نیز ارائه دهنده سامانه بانکداری متمرکز میباشند که فقط در یک بانک (کشاورزی) استقرار یافته است.
• شرکت پدیسار انفورماتیک در سال ۱۳۷۵ تاسیس و فعالیت خود را در زمینه انفورماتیک، مدیریت و علوم سیستم و با هدف طراحی و پیاده سازی پروژه های ملی فناوری اطلاعات، ارائه و گسترش محصولات و سرویس های بانکداری الکترونیک آغاز نمود. به کارگیری اصولی فناوری اطلاعات در راستای توسعه صنعت بانکداری و پرداخت الکترونیک همواره شعار شرکت پدیسار انفورماتیک بوده است.
همچنین بخوانید : 5شغل برتر در حوزه فناوری شبکه های کامپیوتری
شرکت تأمین خدمات سیستمهای کاربردی کاسپین:
به منظور انطباق هر چه بهتر و مؤثرتر نظام بانکی و مالی کشور با استاندارهای بانکداری نوین جهانی، این شرکت در سال ۱۳۸۲ تاسیس شد و در حال حاضر یکی از شرکتهای عضو گروه هلدینگ (داده‌پردازی بانک پارسیان) است. تنها مشتری این شرکت بانک پارسیان می باشد.
محصولات کلیدی:
– سامانه جامع بانکداری متمرکز لوتوس کاسپین
– سامانه سوئیچ بانکی لوتوس کاسپین
– سامانه مدیریت کانال کاسپین
– سامانه صرافی کاسپین
– سامانه تصدیق هویت بیومتریک کاسپین
– سامانه بازرسی و نظارتی کاسپین
– سامانه اطلاع‌رسانی متمرکز کاسپین
– سامانه هوش تجاری کاسپین
• برخی شرکتهای دیگر مانند پویا، فرانام، بانی کام، تاژان، آتیه داده پرداز و … نیز برخی ماژولهای بانکی را ارائه داده اند. همچنین شرکتهای امید، اسوه، رمیس و برخی دیگر نیز در حال تهیه و ارائه سامانه های بانکی به بازار میباشند.
Top ten core banking software projects in 2016
December, 2016 Written by Banking Tech29
Look back at some of the major core banking software projects in 2016, with Banking Technology’s top ten.
APS Bank in Malta live with new core banking system, BML Istisharat’s ICBS
The major tech overhaul has been successfully completed on time and on budget, states the bank’s management.
London Mutual Credit Union live with new core banking and debit card systems
UK-based London Mutual Credit Union has gone live with the new cloud-based system, TCS Bancs.
Isbank Europe live with new core banking system, Avaloq Banking Suite
Germany-based subsidiary of Turkey’s banking group, Isbank, has migrated to a new core banking system, Avaloq Banking Suite.
Citizens Bank plans core banking revamp with FIS
US-based Citizens Bank is planning a major core banking modernisation.
Infosys’ Finacle core banking system gains first taker in Myanmar
Asia Green Development (AGD) Bank, one of the first commercially owned banks in Myanmar, is automating its ops with Infosys’ Finacle core banking system.
Julian Hodge Bank live with new core banking system, Sword Apak’s Aurius
The new core banking platform, Aurius, supplied by UK-based fintech vendor Sword Apak, has ousted Misys’ Bankmaster at Julian Hodge Bank.
New major IT renovation project for SAP in Germany
Germany’s largest building society, Bausparkasse Schwäbisch Hall, is modernising its core banking operations with SAP.
Sberbank picks software and service providers for major tech overhaul
Russia’s largest banking group, Sberbank, has concluded its tender to find software and processing systems developers to revamp its retail and corporate banking tech.
Standard Chartered revamps wealth management ops with Temenos
Temenos has landed a major deal with Standard Chartered, to modernise the bank’s wealth management software across 30+ countries.
Mizuho Bank gears up for new core banking system go-live
Japan’s Mizuho Bank is going to move to a new core banking platform in early 2017. The cost of the project is believed to be JPY 300 billion ($2.8 billion).
–
مسعود خرقانی؛معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت صنایع یاس ارغوانی
چگونه در بین کارمندان خود اعتماد ایجاد کنید
بهترین مشاغل فناوری اطلاعات در آمریکا
