احراز هویت دو عاملی و دو مرحله‌ای، هر دو مانند قفل‌های اضافه برای حساب‌های شما عمل می‌کنند، اما آیا این دو دقیقاً یکسان هستند؟ در نگاه اول شاید تفاوت‌های آن‌ها نامحسوس به نظر برسد، اما در واقع، این دو روش امنیتی تفاوت‌های کلیدی دارند که می‌تواند روی سطح امنیت و تجربه کاربری شما تأثیر بگذارد. در این مقاله، به دنیای جذاب امنیت دیجیتال سفر می‌کنیم و رازهای پشت این دو روش محبوب را کشف می‌کنیم. آیا می‌دانید کدام یک برای شما مناسب‌تر است؟
آیا احراز هویت دو عاملی همان احراز هویت دو مرحله‌ای است؟
بله، احراز هویت دو عاملی (2FA) و احراز هویت دومرحله‌ای (Two-Step Verification) بسیار شبیه به هم هستند و اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما احراز هویت دو عاملی با یک دستگاه امکان‌پذیر نیست ولی احراز هویت دومرحله‌ای امکان‌پذیر است.
در ادامه به بررسی این دو مفهوم و تفاوت‌های آن‌ها می‌پردازیم:
احراز هویت دو عاملی (2FA):
- در این روش، کاربر برای ورود به سیستم باید دو عامل مختلف از دسته‌بندی‌های زیر را ارائه دهد:
- چیزی که کاربر می‌داند (مثل رمز عبور یا پین کد).
- چیزی که کاربر دارد (مثل تلفن همراه، توکن سخت‌افزاری یا کد یک‌بار مصرف).
- چیزی که کاربر هست (مثل اثر انگشت، تشخیص چهره یا اسکن عنبیه).
- مثال:
- وارد کردن رمز عبور (عامل اول) + دریافت کد یک‌بار مصرف روی تلفن همراه (عامل دوم).
احراز هویت دومرحله‌ای (Two-Step Verification):
- این روش نیز شبیه به 2FA است، اما لزوماً نیازی به استفاده از دو عامل مختلف ندارد. در این روش، کاربر باید دو مرحله را برای ورود به سیستم طی کند، اما این مراحل می‌توانند از یک نوع عامل باشند.
- مثال:
- وارد کردن رمز عبور (مرحله اول) + پاسخ به یک سوال امنیتی (مرحله دوم).
(هر دو مرحله از نوع “چیزی که کاربر می‌داند” هستند.)
- وارد کردن رمز عبور (مرحله اول) + پاسخ به یک سوال امنیتی (مرحله دوم).
تفاوت کلیدی بین 2FA و Two-Step Verification:
- در 2FA، دو عامل مختلف (مثل رمز عبور + کد یک‌بار مصرف) استفاده می‌شود.
- در Two-Step Verification، ممکن است از دو عامل مشابه (مثل رمز عبور + سوال امنیتی) استفاده شود.
جمع‌بندی:
- اگر دو مرحله احراز هویت از دو نوع عامل مختلف استفاده کنند، به آن 2FA گفته می‌شود.
- اگر دو مرحله احراز هویت لزوماً از دو نوع عامل مختلف استفاده نکنند، به آن Two-Step Verification گفته می‌شود.
در عمل، بسیاری از سرویس‌ها (مانند گوگل، فیسبوک یا مایکروسافت) از این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده می‌کنند، زیرا هدف نهایی هر دو روش، افزایش امنیت حساب‌های کاربری است.
برای اطلاعات بیشتر به پایگاه آی‌تی و نرم‌افزار ایران مراجعه فرمایید.
